Badania kliniczne zatwierdzone
Amerykańska Agencja Żywności i Leków zatwierdziła w lutym 2025 roku pierwsze w historii badania kliniczne dotyczące przeszczepiania genetycznie zmodyfikowanych świńskich narządów pacjentom z niewydolnością nerek. Badaniami zajmą się dwie firmy.
Przeczytaj także: Świńska nerka ratuje życie.
Zgodę na prowadzenie badań otrzymały dwie firmy biotechnologiczne: United Therapeutics Corporation oraz eGenesis. W Stanach Zjednoczonych na transplantację nerki czeka około 100 tys. osób. Nie dla wszystkich uda się znaleźć dawcę. Jeśli badania się powiodą, to może być rewolucja w przeszczepieniu narządów.
W programie wezmą udział pacjenci ze schyłkową niewydolnością nerek. United Therapeutics Corporation rozpocznie badania z sześcioma pacjentami. Druga firma zacznie od trzech pacjentów. Stopniowo liczba transplantacji będzie się zwiększała. Lekarze będą monitorować pacjentów, szukając potencjalnych zagrożeń, takich jak ewentualne zakażenia zwierzęcymi patogenami. Potencjalne korzyści przeszczepu między gatunkami są ogromne, jednak pojawiają się też obawy dotyczące bezpieczeństwa i etyki.
Jeden z pionierów międzygatunkowych transplantacji był na Biegu po Nowe Życie
Transplantacje świńskich nerek są już wykonywane w Stanach Zjednoczonych. Takich wyzwań podejmuje się 65-letni prof. Robert Montgomery, dyrektor Instytutu Transplantologii Uniwersytetu w Nowym Jorku. Montgomery to dzisiaj jeden z najsłynniejszych transplantologów na świecie. Gościliśmy go na Biegu po Nowe Życie w Wiśle. Sam żyje z przeszczepionym sercem. – Pionier medycyny – mówią o nim lekarze.
25 września 2021 r. w Nowym Jorku jako jeden z pierwszych na świecie profesor przeszczepił narządy od genetycznie zmodyfikowanych świń. Zwierzęcą nerkę wszczepiono pacjentce ze stwierdzoną śmiercią mózgową, kobieta była podłączona do aparatury podtrzymującej funkcje życiowe. Nerkę podłączono do naczyń krwionośnych, ale lekarze zostawili narząd na zewnątrz, by móc go obserwować. Nerka podjęła pracę.
Po udanym eksperymencie Montgomery zdecydował się pójść krok dalej. 53-letnia Towana, której przeszczepił świński narząd, była dawczynią nerki dla swojej matki. Zabieg odbył się w 1999 roku. Kilka lat później u kobiety rozwinęła się niewydolność nerek, stało się to na wskutek powikłań w ciąży. To bardzo rzadka sytuacja, bo żywi dawcy zawsze są dokładnie badani, muszą być osobami zdrowymi. Gdy okazało się, że Towana potrzebuje transplantacji i umieszczono ją na liście oczekujących, miała priorytet, zgodnie z zasadami obowiązującymi w Stanach Zjednoczonych.
Towana przez osiem lat była dializowana
W grudniu 2016 roku kobieta musiała rozpocząć dializy. Na początku 2017 roku została zgłoszona do przeszczepu nerki, ale znalezienie odpowiedniego dawcy okazało się prawie niemożliwe ze względu na wysoki poziom przeciwciał w jej krwi. To groziło, że przeszczep zostanie odrzucony. Kobieta pozostawała na liście oczekujących na przeszczep przez prawie osiem lat, kolejne jej naczynia były w tak złym stanie, że nie można było ich wykorzystywać do dializ.
Agencja ds. Żywności i Leków wydała zgodę na to, by przeszczepić jej zmodyfikowaną genetycznie świńską nerkę. Towana była pierwszą osobą, która otrzymała nerkę od świni z dziesięcioma genetycznymi modyfikacjami. – Musimy za wszelką cenę chronić naszych bohaterów, którzy sami dali dar życia komuś innemu — mówił wtedy prof. Robert Montgomery.
