Transplantologia

W zeszłym roku w wieku 91 lat zmarł Tadeusz Żytkiewicz. W 1987 roku profesor Zbigniew Religa przeszczepił mu serce, a 13 lat później profesor Andrzej Chmura przeszczepił panu Tadeuszowi nerkę.

Dzisiaj w Polsce lekarze ratują także życie tych pacjentów, którzy wymagają przeszczepu obu tych narządów w jednym czasie. Jesienią zeszłego roku w Instytucie Kardiologii w Warszawie – Aninie przeprowadzono transplantację serca i nerki u 38 – letniego pacjenta z przewlekłą, schyłkową niewydolnością obu narządów. Przeszczep nerki został wykonany w dziesiątej dobie po transplantacji serca. Z powodu pierwotnej niewydolności przeszczepionego serca nie udało się od razu przeszczepić nerki. Trafiła do innego biorcy. U 38-latka zastosowano mechaniczne wspomaganie krążenia, które pozwoliło zregenerować przeszczepione serce.

Dla takich chorych wcześniej nie było nadziei

Z powodu wieloletniej, schyłkowej niewydolności serca i nerek 38-latek był zdyskwalifikowany z transplantacji obu narządów. Prowadzony w Aninie program jednoczesnej transplantacji serca i nerki dał mu nadzieję. – Jest to ważny moment w rozwoju programu transplantacji w Instytucie Kardiologii, który wprowadzony został przez profesora Zbigniewa Religę w 2001 roku. Przeprowadzone w Instytucie pierwsze przeszczepienie serca i nerki u jednego pacjenta jest szansą dla szczególnej grupy chorych z niewydolnością dwóch narządów, dla której dotychczas nie było żadnej opcji terapeutycznej – mówił podczas konferencji prasowej dr hab. n. med. Tomasz Hryniewiecki, prof. nadzwyczajny Instytutu Kardiologii, dyrektor Instytutu Kardiologii w Warszawie – Aninie.

Transplantację serca wykonał zespół kardiochirurgów z Instytutu Kardiologii w Warszawie – Aninie pod kierunkiem prof. Mariusza Kuśmierczyka, a nerki chirurdzy z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej WUM Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie pod kierunkiem dr. hab. n. med. Macieja Kosieradzkiego. Wsparcie specjalistów nefrologów zapewniła Klinika Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych WUM pod kierunkiem prof. Leszka Pączka.

Operacja jednoczesnej transplantacji serca i nerki była drugą tego typu operacją w Polsce. Pierwsze i jedyne dotąd jednoczesne przeszczepienie serca i nerki zostało wykonane w 2002 roku w Śląskim Centrum Chorób Serca.

Nadzieja dla kolejnych chorych

30 sierpnia tego roku w warszawskim Instytucie Kardiologii przeprowadzono pierwszą w Polsce jednoczesną transplantację serca i wątroby. Biorcą był 50-letni pacjent ze schyłkową niewydolnością serca oraz wrodzoną chorobą wątroby, uwarunkowaną genetycznie amyloidozą transtyretynową. Chory otrzymał narządy od jednego dawcy.

Transplantację serca wykonał zespół kardiochirurgów z Instytutu Kardiologii pod kierunkiem prof. dr. hab. n. med. Mariusza Kuśmierczyka, a wątroby chirurdzy z Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego pod kierunkiem prof. dr. hab. n. med. Krzysztofa Zieniewicza.

– Polska dołączyła do nielicznych krajów nie tylko w Europie, ale i na świecie, gdzie wykonywane są jednoczasowe przeszczepy serca i wątroby. Jest to szansa nie tylko dla pacjentów z jakimś rodzajem niewydolności serca i wątroby np. w wyniku chorób spichrzeniowych typu amyloidozy, ale również jest to ogromna szansa dla pacjentów z wrodzonymi wadami serca, którzy w wyniku zazwyczaj wielu operacji kardiochirurgicznych mają jednokomorowe serce i w przypadku jego niewydolności jednoczasowy przeszczep serca i wątroby jest zazwyczaj jedynym sposobem leczenia. W Instytucie Kardiologii istnieje już program transplantacji serca w przypadku jego wady wrodzonej – mówił prof. Kuśmierczyk, kierownik Kliniki Kardiochirurgii i Transplantologii Instytutu Kardiologii.

Wczesnej tacy pacjenci, jak 50-latek, nie mogli być kwalifikowani do leczenia za pomocą transplantacji narządów.