List otwarty w obronie polskiej transplantologii
Poniżej prezentujemy treść listu otwartego środowiska polskich transplantologów (podpisany przez ponad 60 przedstawicieli środowiska), którzy jak napisano we wstępie z oburzeniem zapoznali się z publikacjami internetowymi i wystąpieniami w TVP1 przedstawiającymi nieprawdziwe opinie dotyczące stwierdzania śmierci mózgu i pobierania od osób zmarłych narządów do przeszczepienia. Opinie są w jawnej sprzeczności z polskim prawem i standardami stosowanymi w medycynie transplantacyjnej, zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Co więcej szkalują one szeroką rzeszę uczciwych lekarzy – m.in. anestezjologów, neurologów, neurochirurgów i transplantologów. Dalej czytamy: Nasze środowisko przeciwstawia się publikowaniu tych opinii w trakcie wystąpień czy programów, w których nie występują autorytety medyczne i w trakcie których przedstawiane są poglądy niezgodne z aktualną wiedzą medyczną. Wystąpienia te wprowadzają w błąd polskie społeczeństwo i podważają zaufanie społeczne do przeszczepiania narządów, co jest utrwalonym sposobem ratowania życia osób ze schyłkową niewydolnością narządów, dla których nie ma innych form leczenia i ratowania ich życia.
A oto treść:
LIST OTWARTY
My, transplantolodzy i osoby reprezentujące inne dziedziny nauki związane z medycyną transplantacyjną, wyrażamy sprzeciw co do treści niektórych programów telewizyjnych i publikacji prasowych, w których poruszane jest zagadnienie pobierania od osób zmarłych narządów do transplantacji. Szczególnie niepokoi nas fakt, że treści podważające ideę transplantacji i negujące wiedzę medyczną w zakresie rozpoznawania śmierci mózgu pojawiają się w mediach internetowych o zasięgu ogólnokrajowym, jak również w telewizji publicznej, kształtującej opinie i postawy obywateli. Idea przeszczepiania narządów jest niezwykle szlachetna i ma na celu ratowanie życia. Działania podejmowane przez osoby w nią zaangażowane mają na celu pomoc chorym, którzy bez przeszczepienia narządu nie mają szans na przeżycie lub na znaczącą poprawę jakości życia. Pomimo aktywności ośrodków transplantacyjnych w Polsce wykonywane jest zaledwie około 1500 przeszczepień narządów rocznie, podczas gdy w najaktywniejszych w transplantologii krajach liczba ta jest dwu a nawet trzykrotnie wyższa, dzięki szerokiej społecznej akceptacji dla tej metody leczenia.
Zarówno w Polsce, jak i na świecie, narządy do przeszczepienia pozyskuje się głównie od osób zmarłych, u których rozpoznano śmierć mózgu. Ten stan jest nieodwracalny i nie ma żadnych sposobów dalszego leczenia osób ze śmiercią mózgu. W Polsce kryteria i proces rozpoznawania śmierci mózgu bardzo szczegółowo określają przepisy prawa. Są one jednoznaczne i nie pozostawiają żadnego pola do nadużyć czy niepewności. Kryteria medyczne stwierdzania śmierci mózgu w Polsce są ustalone przez grupę autorytetów naukowych i są zgodne z aktualną wiedzą medyczną oraz z wytycznymi gremiów międzynarodowych. Osoby przedstawiające inne, niezgodne z wiedzą medyczną i przepisami prawnymi poglądy, świadomie wprowadzają w błąd opinię publiczną, szkodząc wprost rodzinom osób zmarłych (u których stwierdzono śmierć mózgu) i pacjentom oczekującym na ratujący życie zabieg przeszczepienia narządu.
Przyczynkiem do prowadzenia tak dalekiej od prawdy i pozbawionej argumentów merytorycznych dyskusji na temat pobierania od osób zmarłych narządów do transplantacji, jest przypadek odstąpienia od leczenia i zgonu polskiego obywatela w Wielkiej Brytanii. Z ogólnodostępnych informacji wynika, że u osoby tej w okresie poprzedzającym zgon nie rozpoznawano śmierci mózgu (na co wskazuje m.in. brak potrzeby stosowania u niego sztucznej wentylacji). Decyzje o zakończeniu leczenia, podjęte na gruncie brytyjskiego prawa, nie mogą wpływać na postrzeganie odrębnych działań (w tym w Polsce), mających na celu stwierdzanie śmierci mózgu i dopiero wówczas pobrania od zmarłego narządów do przeszczepienia.
Uważamy za niedopuszczalne, aby tak ważny i jasno określony przepisami prawa proces, jak rozpoznawanie śmierci mózgu, był przedmiotem publicznej dyskusji pozbawionej merytorycznej wiedzy i udziału autorytetów. W związku z tym apelujemy do wszystkich mediów o rzetelny przekaz informacji w tych niezwykle wrażliwych społecznie kwestiach i niepublikowanie opinii, wprowadzających w błąd polskie społeczeństwo.
Sygnatariusze listu
Dr n. med. Jacek Bicki, Konsultant wojewódzki w dziedzinie transplantologii klinicznej, Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach
Prof. dr hab. med. Romuald Bohatyrewicz, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Pomorski Uniwersytet Medyczny
Dr hab. med. Grzegorz Budziński, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Śląski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Kazimierz Ciechanowski, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego (PTT), Pomorski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Lech Cierpka, Konsultant krajowy w dziedzinie transplantologii klinicznej, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Śląski Uniwersytet Medyczny
Dr hab. med. Jarosław Czerwiński, zastępca dyrektora ds. medycznych, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do spraw Transplantacji Poltransplant, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Roman Danielewicz, Prezes PTT, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Alicja Dębska-Ślizień, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Gdański Uniwersytet Medyczny
Dr hab. med. Piotr Domagała, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Magdalena Durlik, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Członek Honorowy PTT
Prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong, Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Dr hab. med. Maciej Głyda, prof. UZ, Członek Zarządu PTT, Szpital Wojewódzki w Poznaniu
Prof. dr hab. med. Tomasz Grodzki, Marszałek Senatu RP, Pomorski Uniwersytet Medyczny
Dr hab. med. Wojciech Łebkowski, Klinika Neurochirurgii Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Prof. Iwona Grabska-Liberek, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa
Kierownik Kliniki Okulistyki CMKP Warszawa
Prof. dr hab. med. Tadeusz Grochowiecki, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. Ewa M. Guzik-Makaruk, Przewodnicząca Zespołu do spraw Opinii Prawnych i Regulacji Międzynarodowych w Krajowej Radzie Transplantacyjnej (KRT)
Prof dr hab. med. Jerzy Jabłecki, Szpital im św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy
Prof. dr hab. med. Tomasz Jakimowicz, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Piotr Kaliciński, Członek KRT, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa
Dr hab. med. Dorota Kamińska, Członek Zarządu PTT, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Dr hab. n. med. Artur Kamiński, Dyrektor Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds Transplantacji „POLTRANSPLANT”, Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek
Prof. dr hab. med. Marian Klinger, Uniwersytet Opolski
Prof. dr hab. Sylwia Kołtan, Konsultant krajowy w dziedzinie immunologii klinicznej, Członek KRT, Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Prof. dr hab. med. Maciej Kosieradzki, Prezes Polskiej Unii Medycyny Transplantacyjnej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. n. med. Magdalena Krajewska, wiceprezes PTN, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Dr hab. med. Łukasz Krakowczyk, Klinika Chirurgii Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej NIO-PIB Oddział w Gliwicach
Prof. dr hab. n. med. Marek Krawczyk, Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby (1998-2016), Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (2008-2016), Członek Honorowy PTT
Prof. dr hab. med. Robert Król, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Śląski Uniwersytet Medyczny
Dr hab. Bartosz Kubisa prof. PUM, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Prof. dr hab. med. Krzysztof Kusza, Prezes Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Collegium Medicum w Bydgoszczy, UMK w Toruniu
Prof. dr hab. med. Mariusz Kuśmierczyk, Przewodniczący Krajowej Rady Transplantacyjnej, Prezes Polskiego Towarzystwa Kardio-torakochirurgów Polskich
Dr med. Dorota Lewandowska, Członek Zarządu PTT, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Wojciech Lisik, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. n. hum. Paweł Łuków, Członek KRT, Uniwersytet Warszawski
Prof. Adam Maciejewski, Kierownik Kliniki Chirurgii Onkologicznej i Rekonstrukcyjnej NIO-PIB Oddział w Gliwicach
Dr hab. med. Dariusz Maciejewski, Konsultant Krajowy w dziedzinie Intensywnej Terapii, Akademia Techniczno Humanistyczna w Bielsku-Białej
Prof. dr hab. med. Wojciech Maksymowicz, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Prof. dr hab. med. Piotr Małkowski, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Jolanta Małyszko, Członek Zarządu PTT, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. n. med. Józef Matych, Wojewódzki Specjalistyczny Szpital im. Dr M. Pirogowa, Łódź
Dr hab. med. Marek Myślak, Ordynator Oddziału Nefrologii i Transplantacji Nerek, Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie
Dr hab. n. med. Paweł Nadziakiewicz, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, członek Komitetu Nauk Klinicznych PAN
Prof. dr hab. med. Andrzej Oko, Prezes Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Prof. dr hab. n. med. Radosław Owczuk, Konsultant Krajowy w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, Członek Krajowej Rady Transplantacyjnej, Gdański Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Dariusz Patrzałek, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Dr hab. n. med. Piotr Przybyłowski, Członek Zarządu PTT, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Prof. dr hab. med. Bożena Romanowska-Dixon, Klinika Okulistyki i Onkologii Szpital Uniwersytecki w Krakowie
Dr hab. med. Maciej Romanowski, Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Dr n. hum. Joanna Różyńska, Członek KRT, Uniwersytet Warszawski, Przewodnicząca Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Sieńko, Członek KRT, Pomorski Uniwersytet Medyczny
Dr hab. n. med. prof. IK Małgorzata Sobieszczańska-Małek, Członek Zarządu PTT, Narodowy Instytut Kardiologii
Prof. dr hab. med. Janusz Wałaszewski, Warszawski Uniwersytet Medyczny, były Dyrektor Poltransplantu, Członek Honorowy PTT
Prof. Wojciech Witkiewicz, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu
Prof. dr hab. Zbigniew Włodarczyk, Collegium Medicum w Bydgoszczy, UMK w Toruniu, Członek Honorowy PTT
Dr hab. n. med Jacek Wojarski, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
Prof. dr hab. med. Dariusz Wołowiec, były konsultant krajowy w dziedzinie hematologii
Prof. dr hab. med. Janusz Wyzgał, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Prof. dr hab. med. Marian Zembala, Śląskie Centrum Chorób Serca, Członek Honorowy PTT
Prof. dr hab. med. Krzysztof Zieniewicz, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Dr hab. med. Sławomir Żegleń, Gdański Uniwersytet Medyczny
