Transplantologia

Przeczytaj także: 285 transplantacji wątroby.

W 2022 roku Klinika Kardiochirurgii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego WUM uzyskała akredytację Ministerstwa Zdrowia, a wcześniej – pozytywną rekomendację Krajowej Rady Transplantacyjnej, dzięki czemu na mapie Polski pojawił się nowy ośrodek transplantacji serca i płuc kierowany przez profesora Mariusza Kuśmierczyka – Klinika Chirurgii Serca, Klatki Piersiowej i Transplantologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wykonuje się tutaj także transplantacje u dzieci.

To właśnie w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego uratowano w ostatnim czasie życie siedmiomiesięcznej Cecylii. Dziewczynka cierpiał na kardiomiopatię rozstrzeniową. To choroba, w której dochodzi do patologicznego rozciągnięcia włókien mięśniowych serca, ścieńczenia mięśnia sercowego oraz poszerzenia jego jam. Uszkodzone serce nie jest w stanie pompować z odpowiednią siłą krwi, zaczyna dochodzić do niedotlenienia różnych narządów. Kardiomiopatię rozstrzeniową zdiagnozowano właśnie u Cecylii. – U części pacjentów udaje się powstrzymać rozwój choroby farmakoterapią – mówi profesor Mariusz Kuśmierczyk. 

Często łatwiej zdiagnozować dorosłego, niż malutkie dziecko. U dorosłych pojawiają się objawy, na które zaczynają się skarżyć, takie jak szybkie męczenie się czy duszności podczas wykonywania wysiłku. U malutkiego dziecka, które jeszcze tylko leży, trudniej to zauważyć.  Powiększone serce Cecylii przestało się praktycznie kurczyć. Już w szpitalu doszło u niej do nagłego zatrzymania krążenia. 45-minutowa reanimacja skończyła się na szczęście sukcesem, potem dziewczynkę podłączono do ECMO.  Lekarze stwierdzili, że życie może jej uratować tylko transplantacja, Cecylka trafiła na listę osób pilnie oczekujących na przeszczepienie.

Profesor mówi, że wskazaniami do transplantacji serca u dzieci bywają także inne kardiomiopatie – restrykacyjna lub przerostowa, a także niektóre wady serca. Zespół niedorozwoju lewego serca, czyli HLHS to wada, która dawniej kończyła się śmiercią dziecka krótko po narodzinach. Dzisiaj u takich dzieci wykonuje się trzyetapową operację, pierwszy zabieg przechodzą krótko po przyjściu na świat. Na pewnym etapie życia pacjenta konieczne może okazać się wykonanie transplantacji serca. – Dzieci po przebytych operacjach kardiochirurgicznych, czasem kilku, to trudni pacjenci – mówi profesor Kuśmierczyk.

Kardiochirurg i transplantolog mówi, że rokowania dzieci są lepsze, niż dorosłych po transplantacji serca. O ile po 10 latach od wykonania zabiegu przeszczepienia serca żyje 50 proc. dorosłych pacjentów, to w przypadku dzieci odsetek ten jest wyższy, to 70 proc. – Poza tym, jeśli przeszczepione serce staje się niewydolne, to możemy wykonać retransplantację narządu – przypomina lekarz.

Profesor Kuśmierczyk mówi, że wyzwaniem transplantologii dziecięcej jest nie tylko brak odpowiedniej ilości dawców. – Musimy zwiększać także liczbę pacjentów kwalifikowanych do takiego leczenia. Nadal zdarzają się niestety sytuacje, gdy kardiolodzy dziecięcy poprzestają na leczeniu zachowawczym – mówi lekarz.

To wywołuje dodatkowe problemy, z czasem u dziecka z niewydolnością serca może dojść do włóknienia wątroby oraz jej marskości. Wtedy jedynym ratunkiem jest przeszczep obu narządów. – Z badań wynika jednak, że każdy narząd “dodany” podczas transplantacji do serca zwiększa długość życia biorcy – mówi profesor Kuśmierczyk.